'Cánh tay phải' của Đại tướng Tổng tư lệnh ở Điện Biên Phủ
Để trả lời cho câu hỏi về năm Ất Tỵ 2025 này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về âm lịch - đóng vai trò quan trọng với đời sống văn hóa và tinh thần của người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng.Theo nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam, nếu dương lịch được đặt ra dựa trên chu kỳ chuyển động của trái đất quanh mặt trời, thì âm lịch dựa trên chu kỳ chuyển động của mặt trăng quanh trái đất. Mặt trăng chuyển động quanh trái đất mỗi vòng hết 27,32 ngày.Trên thực tế, vì bản thân trái đất còn có chuyển động quanh mặt trời nên mặt trăng cần thêm một chút thời gian nữa để trở về vị trí cũ trên bầu trời khi nhìn từ trái đất. Do vậy chu kỳ mà chúng ta quan sát thực tế của mặt trăng là 29,53 ngày. Chu kỳ này được gọi là một "tuần trăng".Từ xa xưa, người phương Đông đã nhận thấy khoảng 12 tuần trăng tương đương với một chu kỳ thời tiết. Để thuận tiện cho việc quan sát, dự đoán thời tiết phục vụ sản xuất nông nghiệp, người ta chọn một chu kỳ này là 1 năm, mỗi tuần trăng gọi là một tháng. "Tuy vậy, cứ 3 năm thì lại bị chậm so với chu kì thời tiết khoảng 1 tháng nên cần có thêm một tháng bù vào. Những năm có tháng bù vào này được gọi là năm nhuận. Người phương Đông cổ đặt ra hai yếu tố nữa là can và chi, hay gọi đầy đủ là thiên can và địa chi, đều có cơ sở từ quan sát thiên văn", chuyên gia phân tích.Trước kia, người ta chưa biết rằng các ngôi sao trên bầu trời đều là các thiên thể như mặt trời, chỉ có riêng các hành tinh là chuyển động quanh mặt trời. Tuy vậy, người thời đó đã nhận thấy có năm đốm sáng không đứng im so với nền trời sao mà vị trí thay đổi mỗi ngày, họ gọi chúng là các hành tinh.5 hành tinh này gồm: sao Thủy, sao Kim, sao Hỏa, sao Mộc và sao Thổ, được gọi là ngũ hành. Sở dĩ không có sao Thiên Vương và sao Hải Vương chỉ có thể quan sát qua kính thiên văn nên người thời xưa không nhìn thấy.Khi quan sát 5 hành tinh này, người phương Đông cổ nhận thấy mỗi hành tinh đều có một chu kỳ nhất định để chúng trở về vị trí cũ so với nền trời sao. Cụ thể như sau: sao Thủy: khoảng 0,25 năm; sao Kim: khoảng 0,6 năm; sao Hỏa: khoảng 2 năm; sao Mộc: khoảng 12 năm; sao Thổ: khoảng 30 năm.Sao Hỏa cứ 2 năm lại về vị trí cũ, nên mỗi chu kỳ của nó được coi tương ứng với một hành trong ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ), mỗi hành 2 năm như vậy nên có 1 năm mang tính dương và một năm mang tính âm. Tổng cộng mỗi chu kỳ như vậy là 10 năm, vậy nên người ta đặt ra 10 can tương ứng với âm và dương của mỗi hành.10 can gồm: Giáp, Ất tương ứng với Mộc; Bính, Đinh tương ứng với Hỏa; Mậu, Kỷ tương ứng với Thổ; Canh, Tân tương ứng với Kim; Nhâm, Quý tương ứng với Thủy. Trong khi đó sao Mộc hết khoảng 12 năm trở về vị trí cũ. Con số 12 này cũng trùng với số tuần trăng trung bình của một năm. Vậy nên 12 chi được đặt ra, mỗi chi gắn vào một năm theo chu kỳ này và vào một tháng trong năm. Sao Mộc có chu kỳ trùng khớp như vậy nên còn được gọi là Tuế Tinh. 12 chi gồm có: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi. Mỗi năm âm lịch được gọi tên bằng một can đi với một chi. Vì bội số chung nhỏ nhất của 10 và 12 là 60 nên có thể thấy ngay rằng cứ 60 năm thì chu kỳ mới kết thúc. Chẳng hạn chúng ta đón tết Ất Tỵ bây giờ thì phải đúng 60 năm sau mới lại được thấy tết Ất Tỵ. Con số 60 này cũng chính là bội số chung nhỏ nhất của 2, 12 và 30 (chu kỳ của các hành tinh như nêu trên), nên 60 năm cũng chính là khoảng thời gian tương đối chính xác để tất cả 5 hành tinh quay trở lại vị trí tương đối như cũ. Chu kỳ này còn thường được gọi là "lục thập hoa giáp".Theo như phân tích trên, nếu như năm 2024 là năm Giáp Thìn thì năm 2025 theo can và chi sẽ là Ất Tỵ. Tương ứng, năm 2026 sẽ là năm Bính Ngọ.Mẹ đơn thân chạy Grab nuôi mẹ già cùng 2 con: 'Tôi thích đi trong mưa vì…'
FPT Play - Đơn vị duy nhất phát sóng trọn vẹn LPBank V.League 1-2024/25, tại https://fptplay.vn
Kiều Minh Tuấn muốn làm ca sĩ, tiết lộ nỗi lo ngày tết
Nga đã mở một đợt tấn công lớn ở Kursk, tận dụng thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump tạm dừng viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo để buộc Ukraine chấp thuận đàm phán hòa bình.Theo tạp chí Forbes, bên cạnh các đơn vị bộ binh, Nga đã triển khai tại Kursk năng lực máy bay không người lái (UAV) tiên tiến nhất của mình nhằm làm suy yếu các tuyến đường tiếp tế hậu cần của lực lượng Ukraine, đặc biệt là tại thị trấn quan trọng Sudzha.Moscow đã điều đến Kursk đơn vị UAV tinh nhuệ mang tên Trung tâm Hệ thống Máy bay không người lái Tiên tiến Rubicon. Nhà phân tích độc lập Andrew Perpetua nhận định đây là yếu tố đang làm giảm đáng kể lợi thế của Ukraine trong chiến tranh máy bay không người lái.Theo ông Perpetua, quân đội Nga đã áp dụng các chiến thuật mới trực diện, tấn công các đoạn đường ngắn — khoảng 100 đến 300m — bằng một bầy đàn máy bay không người lái. Đòn đánh này thường được thực hiện từ nhiều hướng cùng một lúc — phía trước, phía sau và hai bên sườn — khiến việc phòng thủ gần như không thể.Phương pháp này cho phép lực lượng Nga tiêu diệt nhiều xe trong một đoàn xe cùng một lúc.Ông Perpetua cho biết Nga cũng sử dụng UAV như một chiếc bẫy, bằng cách đặt UAV trên đường và kích nổ khi có các phương tiện đi qua, tương tự như mìn chống tăng.Hơn nữa, đơn vị máy bay không người lái Rubicon dường như đang vượt qua được các hệ thống gây nhiễu của Ukraine bằng UAV tiên tiến và thiết bị điều khiển có khả năng chuyển đổi tần số nhanh chóng.Và kết quả là hậu cần của Ukraine tại Kursk đã bị tấn công dữ dội. Nhà phân tích Perpetua cho biết UAV của Rubicon đã vô hiệu hóa hàng trăm phương tiện của Ukraine, từ xe tải tiếp tế đến chiến xa M2 Bradley và xe bọc thép MaxxPro do Mỹ cung cấp.Ukraine trong khi đó vẫn thiếu các hệ thống tác chiến điện tử hiện đại để chống lại các chiến thuật của Rubicon. Một phi công UAV Ukraine chiến đấu tại Kursk đã thừa nhận thực tế nghiệt ngã là “các số liệu chắc chắn không nghiêng về phía Ukraine”.
Các đội Indonesia và Thái Lan đều sẽ thiếu vắng nhiều trụ cột trên hàng tấn công ở SEA Games 33 diễn ra cuối năm nay, sau khi Ban tổ chức (BTC) của đại hội thể thao Đông Nam Á thay đổi độ tuổi dành cho các cầu thủ bóng đá nam tham dự SEA Games. Đáng chú ý, Thái Lan sẽ vắng 2 tiền đạo vừa thi đấu rất hay tại AFF Cup 2024, gồm Suphanat Mueanta và Teerasak Poeiphimai. Trong khi đó, Indonesia sẽ không có sự phục vụ của chân sút hay nhất SEA Games 32 năm 2023 Ramadhan Sananta. Những cầu thủ này năm nay vừa đúng 23 tuổi, lố đúng 1 tuổi so với quy định mới.Ngược lại, U.22 Việt Nam gần như sẽ giữ nguyên thành phần mạnh nhất mà chúng ta từng kỳ vọng. Đặc biệt, hàng tấn công của đội bóng trong tay HLV Kim Sang-sik trong những ngày tới đây rất đáng gờm. Những ngôi sao tấn công trong lứa tuổi 22 của bóng đá Việt Nam gồm Đình Bắc, Vĩ Hào, Văn Trường, Quốc Việt, Đức Việt, Thanh Nhàn đều đủ điều kiện tham dự SEA Games 33.Đây cũng là những gương mặt từng thi đấu tốt tại các giải U.23 châu Á 2024 và U.23 Đông Nam Á 2023. Về mặt cá nhân, những cầu thủ này đã chứng minh được năng lực chuyên môn, giàu kinh nghiệm thi đấu quốc tế. Còn về mặt đồng đội, họ ăn ý với nhau, nhờ được cùng nhau thi đấu nhiều giải như đã nêu ở trên.Hàng tấn công của đội tuyển U.22 Việt Nam vừa có thể hình tốt, vừa giàu kỹ thuật. Nhóm các cầu thủ có thể hình tốt trong số này phải kể đến Nguyễn Văn Trường (1,82 m), Bùi Vĩ Hào (1,81 m) và Nguyễn Đình Bắc (1,80 m). Còn nhóm các cầu thủ giàu kỹ thuật có Nguyễn Văn Trường, Nguyễn Quốc Việt, Nguyễn Đức Việt, Nguyễn Đình Bắc.Tốc độ cũng là một điểm mạnh khác nơi hàng tấn công của đội tuyển U.22 Việt Nam hiện nay. Bùi Vĩ Hào, Nguyễn Quốc Việt và Nguyễn Thanh Nhàn nổi tiếng là những cầu thủ có tốc độ xuất phát cao, có thể tăng tốc vượt qua qua đối thủ ở thời điểm đối phương mất tập trung.Từ những nhân sự như thế này, HLV Kim Sang-sik có thể bố trí các phương án tấn công khác nhau cho đội tuyển U.22 Việt Nam. Ông Kim Sang-sik có thể cho các học trò chơi phối hợp nhóm nhỏ, dựa vào kỹ thuật của các cầu thủ. Có thể cho toàn đội chơi bóng dài và bóng bổng, dựa vào thể hình tốt của những cầu thủ tấn công như Văn Trường, Vĩ Hào và Đình Bắc. Ngoài ra, khi cần U.22 Việt Nam có thể khai thác các tình huống cố định. Trong lứa U.22 Việt Nam hiện nay, chúng ta có Khuất Văn Khang là cầu thủ đá phạt rất tốt, anh có thể giúp các pha bóng cố định của đội bóng trong tay HLV Kim Sang-sik nguy hiểm hơn. Ngoài ra, nếu Khuất Văn Khang được trả về đúng vị trí sở trường tiền vệ tấn công, chất kỹ thuật của hàng tấn công đội U.22 Việt Nam sẽ được nâng lên, vì Khuất Văn Khang là dạng cầu thủ giàu kỹ thuật.Chi tiết khác không thể không nhắc đến, tất cả các ngôi sao tấn công của U.22 Việt Nam đều đang chiếm được chỗ đứng nhất định ở CLB mà họ đang khoác áo. Vĩ Hào, Văn Khang dần trở thành trụ cột ở các đội Bình Dương, Thể Công Viettel, Văn Trường, Đình Bắc là quân bài chiến lược tại Hà Nội FC và CLB Công an Hà Nội, Quốc Việt, Đức Việt có suất thi đấu chính thức ở Ninh Bình, còn Thanh Nhàn cũng có được vị trí tương tự ở CLB PVF-CAND. Việc được thi đấu thường xuyên ở sân chơi chuyên nghiệp (V-League, hạng nhất) sẽ giúp cho các cầu thủ giữ được sự ổn định trước SEA Games.
11 đội tham gia giải bóng chuyền các CLB nam, nữ tỉnh Bình Định
Thành công của HLV Kim Sang-sik cùng đội tuyển Việt Nam ở AFF Cup 2024 đến từ nhiều yếu tố: khả năng quản lý tập thể tốt, chiến thuật phù hợp, truyền động lực hiệu quả, cùng sự hiện diện của Nguyễn Xuân Son - chân sút đã nâng tầm cả tập thể với lối chơi toàn diện cùng bộ kỹ năng tấn công "vô song". Dù vậy, không phải ngẫu nhiên mà ở hầu hết các nền bóng đá phát triển trên thế giới, HLV trưởng ở đội tuyển và ở đội trẻ là hai người khác nhau, với những ê-kíp khác nhau.Bởi huấn luyện đội tuyển quốc gia không giống với đội trẻ. Ở cấp độ đội tuyển, nhiệm vụ của HLV là quản lý những "cái tôi" từ các ngôi sao cá tính, tận dụng mọi nguồn lực tốt nhất để mang đến lối chơi và kết quả phù hợp. Với những cầu thủ đã thành danh, định hình rõ ràng tư duy chơi bóng, HLV ở đội tuyển quốc gia không cần chỉ dạy nhiều. Khía cạnh định hướng sẽ được chú trọng hơn. Còn ở đội trẻ, nhiệm vụ của HLV thiên về dạy kỹ chiến thuật nhiều hơn, khi phần lớn cầu thủ chưa định hình phong cách rõ ràng. Trên nhiều khía cạnh, đó là những... tờ giấy trắng, để ban huấn luyện có thể tô vẽ những màu sắc ý tưởng về tư duy chơi bóng. Đồng thời, huấn luyện đội trẻ cũng yêu cầu sự sát sao, kiên trì và khả năng khích lệ tinh thần cực tốt từ người "thuyền trưởng". Bởi khác với những cầu thủ trưởng thành nghe ít hiểu nhiều, các cầu thủ trẻ vốn non nớt kinh nghiệm rất cần người thầy đủ lực và tầm dìu dắt cả trong khâu chiến thuật lẫn tâm lý thi đấu. Lâu nay, bóng đá Việt Nam vận hành với triết lý sử dụng chung một HLV ở cấp đội tuyển quốc gia lẫn đội trẻ. Việc cùng một người thầy huấn luyện có thể tạo sợi dây liên kết chặt chẽ về con người và lối chơi cho cả hai cấp độ. Tuy nhiên, không đơn giản để một HLV có thể "vừa xay lúa, vừa bế em", tức là quản lý hiệu quả hai tập thể vốn có rất nhiều khác biệt đặc thù.HLV Park Hang-seo là người hiếm hoi thành công nhờ khả năng quản trị tập thể và truyền lửa bậc thầy. Song, ở sân chơi SEA Games 30 và 31 mà ông từng chinh phục, dấu ấn của các cầu thủ quá tuổi như Hùng Dũng, Hoàng Đức, Trọng Hoàng hay Tiến Linh đều rất đậm nét. Những gương mặt quá tuổi như "cánh tay nối dài" của HLV trưởng, giúp ổn định tinh thần và nhuệ khí chơi bóng của cầu thủ trẻ. Đồng thời, lứa trẻ thời ông Park cũng có nền tảng kỹ chiến thuật và tư duy chơi bóng rất tốt nhờ quá trình tích lũy bài bản trước đó. HLV Kim Sang-sik không có ưu thế này. Ông sẽ dẫn dắt U.22 Việt Nam dự SEA Games với đội hình thuần túy dưới 23 tuổi. Chẳng còn "cánh tay nối dài" nào được đan cài để ông Kim thúc đẩy tập thể. Đồng thời, lứa trẻ trong tay chiến lược gia người Hàn Quốc khó sánh bằng lứa trước về kinh nghiệm tác chiến. Trong những cầu thủ trẻ tiềm năng nhất sinh từ năm 2003 trở đi, chỉ có Trung Kiên, Thái Sơn, Đình Bắc và Vĩ Hào được "lăn lộn" nhiều ở V-League. Con số cầu thủ kinh nghiệm còn chưa đủ để lắp ghép một đội hình.HLV Kim Sang-sik từng thừa nhận với báo chí: "Cầu thủ trẻ Việt Nam có rất ít cơ hội thể hiện". Nhưng, ông không thể thay đổi thực tế này. Khác với đội tuyển quốc gia, HLV Kim Sang-sik sẽ xoay xở với vốn cầu thủ khiêm tốn hơn nhiều và cũng chẳng thể "thúc" các đội cho tài năng trẻ ra sân nhiều hơn. Nhiệm vụ của HLV người Hàn Quốc, là giữa một tập thể non nớt như vậy, cần thúc đẩy tinh thần cầu thủ, tạo động lực và tranh thủ quãng thời gian huấn luyện ít ỏi để xây dựng lối chơi phù hợp với năng lực học trò. Ông Kim không thể làm thay việc của HLV cấp CLB, mà chỉ có thể xây "ngôi nhà" phù hợp nhất với nền móng hiện có. Trong những buổi tập hiếm hoi với U.22 Việt Nam năm ngoái, HLV Kim Sang-sik đã khích lệ cầu thủ "hãy chơi bóng thoải mái vì niềm vui và thể hiện hết những gì mình có". Đó là bước đầu cho thấy cách tiếp cận nhẹ nhàng của thầy Kim: tạo ra bầu không khí dễ chịu và lạc quan, thúc đẩy học trò tự khai phá tiềm năng trong khuôn khổ lối chơi kỷ luật. Chuyện "gõ đầu trẻ" chưa bao giờ là dễ. Tuy nhiên, đây là phép thử thú vị để chính ông Kim cũng khai phá được những nét mới mẻ trong tư duy huấn luyện của mình!
